Deve Oyunu 2

Deve Oyunu (Pasinler – Yastıktepe köyü)

Dışarıdan bir adam odaya girerek selam verir ve muhtarı sorar. Muhtar gelir.Tokalaşırlar.

ADAM – Bene bir tarla ver muhdar.

MUHTAR – Ne yapacağsan?

ADAM – Lahana ekecağam.

Deve Oyunu (1)

Deve Oyunu (Erzurum – Merkez)

Oyun, iki çalgıcı refakatinde davul – zurna veya davul – klarnetle düğünlerde, eğlence yerlerinde oynanan çifte telli, kosarma, daslıços, dehlenk vs. gibi havalarla oynanır. Çalgıcıların başlaması ile hem deve hem de iki deveci birden oynarlar. Deve, kendisini oynatanlardan birine kafası ile vurur, ısırır, tekme atar. Dövülen deveci elindeki çubuğu ile deveyi dövmeye başlar.

DELİ KIZ OYUNU

Çoğu kez kadınlar arasında oynana oyun, bazen kadın kılığına giren erkekler tarafından da sergilenir. Biri orta yaşlı kadın, diğeri evde kalmış kız rolündeki iki oyuncu karşılıklı oynarlar.Davul – zurna eşliğinde oyun oynarken müziğin ritmine uygun bir tarzda karşılıklı konuşmalar yapılır. Konuşmaların gerektirdiği biçimde taklitlere yer verilir. Her dizesi iki kez tekrarlanan türkünün sözleri şöyledir:

DEHLENK OYUNU

Oyun, çalgı eşliğinde tek kişi tarafından oynanır. Bazen iki kişinin birlikte oynadığı da görülür. Oyuncu, başındaki şapkasını yan tarafa çevirir. Ceketini ters giyinir. Sırtına kambur yapar. Pantolonunun paçalarından bir çorabın içine konulmuştur, diğeri açıktadır. Buna benzer akla gelebilecek her türlü gülünç kılığa girebilir. Ağzına su doldurur. Müziğin ritmine uygun hareketlerle oyununu icra ederken çeşitli mimiklerle yüzünü gülünç hale getirir.

DEĞİRMEN OYUNU

Değirmen Oyunu (Pasinler – Yastıktepe köyü)

Oyuncular: İki kardeş ve Değirmenci.

İki kardeş miras bölerken anlaşamazlar. Komşular araya girerek anlaşmalarını sağlarlar. Herkes tarlasını eker, biçer. Kardeşlerden biri değirmene bir çuval saman götürür. Değirmenciye “şu buğdayı al ve öğüt” der, sonra oradan bir çuval un alıp çıkar. Değirmenci çuvalı açtığında içindekinin buğday değil, saman olduğunu görür, aldatıldığını anlar.

DAVAR OTARMA OYUNU

Davar Otarma Oyunu (Ilıca – Söğütlü köyü)
Oyuncular: Çoban, Muhtar ve Davarlar

Çoban olacak kişi, topal taklidi yaparak aksak hareketlerle odaya girer. Muhtarı sorar. Odadakilerden birini muhtar olarak gösterirler. Çoban, muhtardan iş ister. Muhtar “bize davar çobanı olurmusan?” diye sorar. Çoban “oluram” şeklinde cevap verir.

DAM ÜSTÜ ÖRTMEK OYUNU

Dam Üstü Örtmek Oyunu(Ilıca – Söğütlü köyü)Oyuncular:
İş arayan adamlar.

İki kişi.Biri topaldır.

Muhtar.

ÇOCUK OKUTMA OYUNU

Çocuk Okutma Oyunu (Pasinler – Yastıktepe köyü)Oyuncular:
Hoca.

Muhtar.

Öğrenciler (üç kişi).
HOCA – (kapıdan içeriye girerken) Selamünaleyküm, bu köyün muhtarı kim?

ÇOBAN OYUNU

Çoban Oyunu (Aşkale – Tazegül köyü)

Oyuncular:

Çoban – Muhtar – Bekçi – Mal Sahipleri

Çoban, seyircilerin bulunduğu odaya gelir. Muhtarı bularak köyün hayvanlarını otlatmak istediğini söyler. Muhtar kabul eder. Çoban, dada bulunanlardan birinin yanına gider “Senin neyin var?” diye sorar. Mal sahibi “İneğim var,öküzüm var,goyunum var” gibi cevaplar verir.

Çoban, birkaç kişiyle bu şekilde görüşür. Herkesten teslim aldığı hayvanları götürür. Önünde bir hayvan sürüsü varmış gibi odanın ortasında dolaşır, sürüyü otlatır. Akşam olunca mal sahiplerinde birinin yanına gelir.

ÇOBAN – Sen bene ne gatmışdın?

MAL SAHİBİ – İnek gatmışdım.

ÇOBAN – O ineği ne yapacahdın?

MAL SAHİBİ – Sağip südüni yiyecahdım.

Şeklinde tek, tek herkesi dolaşarak irticalen ve kişilerin ruh haline göre konuşmalar ile oyun sürüp gider.

Kaynak- Kültür ve Turizm Bakanlığı

ÇEŞMEYE VARDIM ANA OYUNU

Çeşmeye Vardım Ana Oyunu (Tortum – Dikmen köyü)

Oyuncular:
Anne:Yaşlı kadın görünümünde bir kişi.
Kız:Günlük kıyafetiyle bir genç kız.
Mahmut:Delikanlı Kılığına girmiş bir genç kız.

Kız testiyi eline, içinde çamaşır bulunan kalburu da omzuna alarak çeşmeye gider. Çeşme başında Mahmut’la karşılaşırlar. Kaçamaklı sohbet ederler. O anda anne, kızına seslenince kız eve gelir. Aralarında şu manzum konuşma geçer:

KIZ
Çeşmeye vardım ana
Suyi doldurdum ana
Kor olacah çeşmede
Mendilim galdi ana

ANNE
Çeşmeye vardın gızım
Suyi doldurdun gızım
Kor olacah çeşmede
Kimleri gördün gızım?

KIZ
Çeşmeye vardım ana
Suyi doldurdum ana
Kor olacah çeşmede
Mahmud’i gördüm ana

ANNE
Datlidür dilin gızım
Uzundur boyun gızım
Şimdi gardaşın gelsin
Gırdırim belin gızım

KIZ
Datlidür dilim ana
Uzun boyum ana
Yüz bin gardaşım gelse
Gırılmaz belim ana

ANNE
Altına bah altına
Bah şu gızın heltine
Ele hersim çıhir ki
Alim yumruh altına

KIZ
Gınayı getür ana
Barmağın batur ana
Ben garari vermişem
Muhdari getür ana

Konuşma aralarında teneke çalınır, çalgı eşliğinde dans yapılar. Sonunda toplu dans ile oyun biter.

Kaynak- Kültür ve Turizm Bakanlığı